Nadir İsmailov – Orta Asya ve Güney Kafkasya İfade Özgürlüğü Ağı Başkanı
Aralık ayının ilk haftasında Türk dünyasının bütünleşmesini destekleyecek, Türk devletleri liderlerinin uyguladığı politikaların halka yakınlaştırılmasında önemli rol oynayacak bir süreç yaşandı. Özbekistan-Azerbaycan Sivil Toplum Kuruluşları İşbirliği Forumu Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te düzenlendi. Bunun iki kardeş ülkenin sivil toplum kuruluşları arasında düzenlenen ikinci forum olduğunu da belirtmek gerekir.

Yaklaşık 1 yıl önce, 2023 yılı Kasım ayında Azerbaycan’ın işgalden kurtarılan Fuzul kentinde ilk forum düzenlendi. Aynı zamanda Azerbaycan Cumhuriyeti Sivil Toplum Kuruluşları Devlet Destek Ajansı İcra Direktörü Aygün Aliyeva ve Özbekistan’dan gelen konuklar, bu forumun devam edeceğini ve bir sonraki etkinliğin Özbekistan’da düzenleneceğini söyledi. Böylece bir yıl sonra kardeş Özbekistan’daydık. Azerbaycan’dan gelen STK temsilcilerinden oluşan heyette Orta Asya ve Güney Kafkasya İfade Özgürlüğü Ağı Başkanı olaraq ben de vardım.
Özbekistan’da Azerbaycan ile ilişkilere ve STK sektöründe işbirliğine özel önem veriliyor
Söz konusu Forum ilk kez Özbekistan’da düzenlenen ve devletin özel önem verdiği bir hafta çerçevesinde gerçekleştirildi. Özbekistan Ticari Olmayan Sivil Toplum Kuruluşları Ulusal Birliği Başkanı Kamoliddin Ishankhojayev’in belirttiği gibi, Özbekistan’da ilk kez Aralık ayının ilk haftası “Sivil Toplum Haftası” olarak kutlanıyor: “Bilgilerinize sunarım ki, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın 26 Ağustos 2024 tarihli “Sivil Toplum Kurumlarına Devlet Destek Sisteminin Daha da İyileştirilmesine İlişkin Tedbirler Hakkında” Kararnamesi uyarınca, “Sivil Toplum Kuruluşları Toplum Haftası” ülkemizde ilk kez düzenleniyor. Böyle bir haftada bu forumun düzenlenmesi Özbekistan’da Azerbaycan’la ilişkilere verilen özel önemin bir başka tezahürüdür.”

Özbekistan’da Azerbaycan’a ve sivil toplum kuruluşlarımıza verilen yüksek değerin, ayrı bir önemi daha olduğunu söyleyebilirim. Bu, Azerbaycan’ın önderlik ettiği kardeş Türk devletlerinin STK sektörü arasındaki işbirliğinin gelişmesi ve derinleşmesi sürecine resmi Taşkent’in verdiği yüksek değerle ilgilidir. Böylelikle Azerbaycan Cumhuriyeti Sivil Toplum Kuruluşları Devlet Destek Ajansı İcra Direktörü Aygün Aliyeva Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından ‘Sivil Toplumun Kalkınmasına Hizmetlerinden dolayı’ nişan ile ödüllendirildi. Aygün Aliyeva’nın bu ödülü alan ilk yabancı ülke vatandaşı olduğunu özellikle vurgulamak gerekir. Ödül törenin Taşkent’te düzenlenen Sivil Toplum Haftası çerçevesinde gerçekleşmesi, Aygün Aliyevanın şahsında biz Azerbaycan STK camiasına verilen yüksek değerin ve önemin bir başka açık örneğiydi.
Bu değeri kazanmayı hak ettiğimizi tereddütsüz söyleyebiliriz. Çünkü Türk dünyasında entegrasyonun derinleştirilmesinde sivil toplum kuruluşlarının da önemli bir misyona sahip olması gerçeğini kabul eden Azerbaycan Cumhuriyeti Sivil Toplum Kuruluşları Devlet Destek Ajansı örneğinde, ülkemizin STK sektörü bu alanda kendisine verilen görevleri yeterince yerine getirmektedir. Azerbaycan’ın STK sektörü, Türk dünyasında ikili ve çok taraflı işbirliklerinin inşası sürecine öncülük ediyor. Aynı zamanda 2023’de Azerbaycan STK’ları ile kardeş Türkiye arasında geniş yelpazede ilişkilerin kurulması yönünde ilk adım atıldı. Bu adımı kardeş Özbekistan’la devam ediyoruz.
Böylece 5 Aralık’ta Orta Asya’da ilk kez Özbekistan-Azerbaycan STK’ları İşbirliği Forumu Taşkent’te düzenlendi.
Bahsettiğimiz gibi bu ikinci forum ve zaten sürecin geri dönülemez hale geldiğini gösteriyor. Forum öncesinde Azerbaycan heyeti, Özbekistan’ın ilgili kurumlarının başkanlarıyla birlikte Taşkent’te Milli Lider Haydar Aliyev Meydanı’nı ziyaret etti.
Eski ve yeni arkadaşlar
Bu nedenle gittiğimiz “Rönesans” Sinema Evi’nde Özbekistan’dan gelen arkadaşlarımız bizi bekliyorlardı. Sonuçta her etkinlik aynı zamanda dostların yeniden bir araya gelmesi için de bir fırsattır. Bu sefer de öyle oldu. Özbekistan “Kadınlar ve Kızlar” Kamu Birliği Başkanı Nasiba Miradilova, Özbekistan “Engelliler Derneği” Başkanı Kamil Abdullayev, Özbekistan Parlamentosu üyesi “Yükselis” Ulusal Hareketi Başkanı Bobur Bekmurodov ile tekrar görüşmek üzere, “Ona” Vakfı İcra Direktör Yardımcısı Umida Mamanova, Almazar İlçesi Halk Vekilleri Konseyi Milletvekili Shahnoza Umarhocayeva, Özbekistan Sivil Toplum Kuruluşları Ulusal Birliği Taşkent bölge şubesi başkanı Dilmurod İzzatov ve diğer değerli kişilerle yeni arkadaşlar edindik.

İlginç ve renkli bir program, harika bir sırdaş
Burada şunu da belirteyim ki, Özbekistan Ticari Olmayan Sivil Toplum Kuruluşları Ulusal Birliği’nin 3-4 Aralık tarihlerinde Semerkand’a düzenlediği ziyarette heyet, İslam Kerimov Türbesi, Hazreti Hızır Camii, Shakhi Zinda Külliyesi, Registan Meydanı, Emir Teymur’un mezarı, Uluğbey Rasathanesi, Bibikhanım Camii ve diğer tarihi mekanlarla tanıştı.
Semerkant şehrinde bulunan “Dostluk Evi”nde Özbekistanlı STK’larla bir dizi toplantı gerçekleştirildi.
Taşkent’te ise Forum’un yanı sıra STK temsilcileri 5 Aralık’ta “Arshin Mal Alan” opereti üzerine kurulu bir gösteri izledi. 6 Aralık’ta Azerbaycan’ın Özbekistan Büyükelçiliğini, Özbekistan Engelliler Derneği’ni ve “Dijital Nesil” STK Evi’ni, Timurlular Tarihi Müzesi’ni de ziyaret etti.

Bu ziyaretler ve toplantılar, Özbekistan’da bize gösterilen kardeşlik ilişkisi çerçevesinde daha da güzel ve unutulmaz hale geldi. Özbekistan Ticari Olmayan Sivil Toplum Kuruluşları Ulusal Birliği Başkanı Kamoliddin Ishankhojayev, böylesine ilginç bir ziyaret programının hazırlanmasına öncülük etti. Ziyaret sırasında bizimle her saniye ilgilenen Özbekistan Ulusal Sivil Toplum Kuruluşları Birliği Taşkent bölge şubesi başkanı Dilmurod İzzatov’un çalışmaları yadsınamaz.
Süreç devam ediyor
Kamoliddin Ishankhojayev, Taşkent forumunda yaptığı konuşmada, Kasım 2023’te Fuzuli’de düzenlenen Azerbaycan-Özbek STK’ları İşbirliği Forumu’nu memnuniyetle hatırlatarak, mevcut forumun da bu sürecin devamı olduğunu belirtti.
Özbekistan Ali Meclisi Sivil Toplum Kurumlarını Destekleme Kamu Fonundan Tahsis Yönetimi Komitesi Başkanı Adkham Shodmonov, Aralık ayının ilk haftasının Özbekistan’da ilk kez “Sivil Toplum Haftası” olarak kutlandığını vurguladı, böyle bir haftada bu forumu gerçekleştirilmesini Azerbaycan’la ilişkilere verilen özel önemin bir başka göstergesi olarak değerlendirdi.

Böylece Özbekistan ve Azerbaycan STK’ları, devlet başkanlarının kararlılığına dayalı kardeşlik politikasının devamlılığı için yoğun bir şekilde çalıştıklarını ortaya koydular.
Yani, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İdaresi STK çalışmaları ve iletişim dairesi STK çalışmaları sektörü başkanı Tural Aliyev’in forumda yaptığı konuşmada belirttiği gibi “Azerbaycan ve Özbekistan kardeş ülkeler ve müttefiklerdir. Siyasi ilişkiler en üst düzeydedir.”

Tural Aliyev, iki ülkenin STK’ları arasındaki bağların güçlendirilmesi ve ilişkilerin geliştirilmesinin önemli bir öncelik olduğunu söyledi: “Azerbaycan ve Özbekistan ilişkileri hızla gelişiyor, bu tarihi başarı Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev’in vizyoner politikasına dayanmaktadır. Hem Azerbaycan hem de Özbekistan, halklarının ulusal çıkarlarını temel alan bağımsız, onurlu bir politika yürütüyor.”
Türkiye ile başlayan ve Özbekistan ile devam eden bu işbirliği, yakında tüm Türkistan’ı kapsayacak

Azerbaycan STK’larının Özbekistan’a ziyareti, Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinin STK sektörünün kurumsal işbirliği mekanizmasının oluşturulması, ortak faaliyetler ve platformlar için büyük bir potansiyel ve verimli koşulların bulunduğunu bir kez daha gösterdi. Daha doğrusu, Azerbaycan’ın Türk dünyasının STK sektöründe de liderliğini sürdürdüğünü tüm dünya gördü.
Azerbaycan’ın STK sektörünün, özellikle de Azerbaycan Cumhuriyeti Sivil Toplum Kuruluşları Devlet Destek Ajansı’nın bu yönde emin adımlarla ilerlemekte kararlı olduğuna bir kez daha herkes şahit oldu. Türkiye ile başlayan ve Özbekistan ile devam eden bu işbirliği, yakında tüm Türkistan’ı kapsayacak. Özbekistan’da dalgalanan bayraklarımız yakın gelecekte Orta Asya’daki diğer Türk devletleriyle de benzer işbirliklerinin kurulmasını teşvik edecektir.

Ve sonda. “Bundan sonra ne olacak?” sorusunun yanıtı olarak Azerbaycan Cumhuriyeti Sivil Toplum Kuruluşları Devlet Destek Ajansı İcra Direktörü Aygün Aliyeva, geçen yıl Fuzuli’de düzenlenen forumun ardından iki ülke STK’ları arasındaki iş birliğinin güçlendiğini, Ajansın önümüzdeki dönemde bu ilişkileri daha da genişletmek için aktif olarak çalışacağını söyledi.
Kısacası kutsal bir süreç başladı ve başarıyla devam ediyor. Her adımda olumlu yenilikleri getiren geri dönüşü olmayan bir süreç. Kuşkusuz bu yenilikler, Taşkent’te imzalanan iş birliği mutabakatları, gelecekteki ortak, birleşik merkeze doğru adımların atılması ve Türk dünyasının birleşik STK platformunun oluşturulması için bir “yol haritası” rolü oynayacaktır.
Fuzuli’den Taşkent’e, Taşkent’ten tüm Türkistan’a kadar yolumuz açık, işimiz kolay, emeğimiz bereketli olsun!