Mü’min, oruç tutarak Allah’ın bir emrini edâ ederken, aynı zamanda; Hz. Peygamber (s.a.s.)’in; “Oruç tutunuz ki sıhhat bulasınız” [2] hadîsi şerîfinde bildirildiği gibi bedenî olarak da sıhhat bulmaktadır.
İslam’da Oruç, dini bir ibadet olarak hem bedensel hem de ruhsal bir arınma süreci olarak kabul edilir. Oruç,Ramazan ayında, sabah namazından önce başlayan ve akşam namazına kadar süren bir ibadet olarak yerine getirilir. Ancak oruç, yalnızca İslam dininde değil, birçok farklı inanç sisteminde de benzer şekillerde varlık göstermektedir. Oruç, insanların nefislerini terbiye etmeleri, sabır geliştirmeleri ve Allah’a yakınlık hissetmeleri için bir vesiledir. Bu yazıda, orucun anlamı, önemi, bedensel ve ruhsal faydaları üzerinde durulacak ve orucun toplumsal etkileri ele alınacaktır.
Oruç Nedir?
Oruç, temel olarak kişinin belirli bir süre boyunca yemekten, içmekten, cinsel ilişkiden ve diğer dünya nimetlerinden uzak durması…
Oruç, sadece fiziksel bir açlık hissi yaratmakla sınırlı değildir. Oruç, aynı zamanda dilin, gözlerin, kulakların ve kalbin de korunması gereken bir ibadettir. Yani oruç, sadece maddi açıdan bir yemekten uzak durma değil, manevi bir arınma ve nefsi terbiye etme amacını taşır.
Oruç ve İslam’daki Yeri
İslam dininde oruç, beş temel ibadetten biri olan namaz, zekat, hac ve kelime-i şehadetten sonra gelen önemli bir ibadettir. Kuran-ı Kerim’de oruç, Bakara Suresi 183. ayette şöyle buyrulmuştur:
“Ey iman edenler! Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, oruç size de farz kılındı. Ta ki takva sahibi olasınız.” (Bakara, 2/183)
Bu ayet, orucun sadece bir bedensel ibadet olmadığını, aynı zamanda insanın takva (günahlardan kaçınma) bilincini artırmaya yönelik bir ibadet olduğunu belirtir. Oruç, sadece aç kalmak değil, aynı zamanda manevi bir arınma sürecidir.
“Ruhumuzun gıdası oruç”
Oruç Tutmanın Faydaları Orucun insanı kötülüklere karşı koruyan bir kalkandır.
“Sevgili Peygamberimiz, ‘Oruç kalkandır.’ buyuruyor. Ne için kalkandır? İnsanı kötülüklere, tehlikelere karşı koruyan bir ibadettir. Yani sadece fiziksel olarak değil, esasında orucun insan bedenine de faydası vardır ama bundan daha önemlisi ruhumuza faydası var. Ruhumuzun gıdası oruç, en büyük ibadetlerden, en faziletli ibadetlerden birisidir. Allah Resulünden yine öğreniyoruz, Peygamber Efendimiz, ‘Tüm ibadetlerin sevabını melekler yazar ama orucun sevabını Ben veririm.’ buyuruyor Rabbimiz’ diyor. Orucun insan psikolojisine, insan ruhuna çok büyük faydası var. Oruç tutan insan oruçlu bir ağızla kötülük yapamaz, yalan söyleyemez. Psikolojik olarak otokontrol mekanizmasını çalıştıran çok önemli bir ibadettir.”
Bedensel Faydalar:
Oruç, bedensel sağlığı iyileştirmek için de faydalı olabilir. Araştırmalar, oruç tutmanın sindirim sistemini dinlendirdiğini ve vücudun toksinlerden arınmasına yardımcı olduğunu göstermektedir. Ayrıca, düzenli oruç tutmanın insülin duyarlılığını artırdığı, vücutta yağ yakımını hızlandırdığı ve kalp hastalıkları riskini azalttığı öne sürülmektedir. Oruç, aynı zamanda sindirim sorunlarını ve mide problemlerini engellemeye yardımcı olabilir.
Ruhsal Arınma:
Oruç tutmanın ruhsal anlamda da büyük bir önemi vardır. Oruç, kişinin sabır ve tahammülünü geliştirir, nefisle mücadeleyi ve özdenetimi artırır. Ayrıca oruç, insanı manevi bir huzura kavuşturur, sabrı ve şükür duygusunu artırır. İnsan, oruç aracılığıyla Allah’a yaklaşır Oruç, insanın duygusal dengelerini de olumlu yönde etkiler. Ruhsal huzur ve özdenetim, stres ve kaygıyı azaltabilir.
Oruç, insanların sabırlı olmalarını, daha sağlıklı bir şekilde düşünmelerini ve başkalarına karşı empati duygusunun güçlenmesini sağlar.
Oruç Tutmanın Zorlukları
Her ne kadar oruç tutmanın birçok faydası olsa da, bazı zorluklar da söz konusudur. Özellikle sıcak yaz günlerinde uzun süreli açlık ve susuzluk, fiziksel açıdan zorlayıcı olabilir. Bunun yanı sıra, modern yaşamda insanların iş yerlerinde uzun saatler çalışması, oruç tutmayı daha da zorlaştırabilir. Ancak oruç, zorlukları aşmayı ve sabretmeyi öğrenmek için bir fırsat sunar. Ayrıca, oruç tutarken ruhsal ve manevi açıdan yaşanan içsel huzur, bedensel zorlukların üstesinden gelmeyi kolaylaştırabilir.
Oruç ve Sabır
Oruç tutmanın en önemli yanlarından biri sabır ve özdisiplini artırmasıdır. İnsanlar, açlık ve susuzluk gibi fiziksel ihtiyaçlarını ertelerken, aynı zamanda nefislerini kontrol etme konusunda da bir eğitim sürecinden geçerler. Oruç, sadece aç kalmak değil, aynı zamanda istek ve arzulara karşı koymak, onları denetim altına almak anlamına gelir. Bu yüzden oruç, sabrın zirveye çıktığı ve nefsin dizginlendiği bir ibadettir.
Sonuç
Oruç, İslam dini için büyük bir ibadet olmanın ötesinde, insanın bedensel ve ruhsal sağlığını iyileştiren, sabrı ve şükür duygusunu pekiştiren, toplumsal dayanışmayı artıran önemli bir ibadettir. Oruç, sadece fiziksel açlıkla sınırlı kalmayıp, ruhsal bir arınma ve nefis terbiyesi sürecidir. Bu ibadet, bireyleri daha sorumlu, bilinçli ve empatik kılar. Ayrıca, oruç tutan bir kişi, günlük yaşamındaki nimetlerin farkına vararak, Allah’a şükretmenin ve başkalarına yardım etmenin önemini daha iyi kavrar. Oruç, sadece Ramazan ayında değil, hayatın her anında insanı olgunlaştıran ve manevi dünyasını zenginleştiren bir ibadet olarak önemli bir yer tutmaktadır.
Yorumlar (0)